Slimme data houdt net betrouwbaar
De energietransitie heeft grote impact op het elektriciteitsnet. Slimme data oplossingen zijn cruciaal in de energietransitie om het elektriciteitsnet betaalbaar en betrouwbaar te houden.
Vroeger was het vervoeren van stroom éénrichtingsverkeer, van elektriciteitscentrale naar bijvoorbeeld een huis. Met de komst van o.a. zonnepanelen is dit tweerichtingsverkeer geworden. En dat leidt tot uitdagingen in het net. Denk bijvoorbeeld aan dunbevolkte gebieden. Daar liggen van oudsher dunnere kabels in de grond, maar door de goedkope grondprijs worden daar juist de meeste zonneparken geïnstalleerd. Dat zorgt voor capaciteitsproblemen.
Niet alleen de energiebronnen veranderen, maar ook de vraag naar energie verandert. In en om het huis wordt steeds meer gebruik gemaakt van (nieuwe) elektronische toepassingen. Denk aan elektrisch rijden, elektrisch verwarmen en elektrisch koken.
Deze nieuwe toepassingen zorgen in toenemende mate voor hoge pieken in het elektriciteitsnet. Als we deze pieken willen opvangen vraagt dit hoge investeringskosten. In sommige gevallen kunnen we deze pieken ook verlagen, bijvoorbeeld door auto’s in de nacht op te laden. Daarvoor hebben we wel meer inzicht nodig over de belasting van onze netten. Het meten met traditionele Volt- en Ampère meters is dan niet meer voldoende.
Sensoren in onze stations bieden een uitkomst. Ze verzamelen continu data. Denk hierbij aan temperatuur, luchtvochtigheid, stroom en spanningen. Die data worden opgeslagen en geanalyseerd om van verschillende momenten en perioden profielen te maken. Deze profielen geven ons vervolgens inzicht in het verbruik van energie op de desbetreffende momenten.
Met deze informatie kunnen we storingen sneller oplossen, werkzaamheden beter voorspellen, energiediefstal eerder lokaliseren, klanten beter adviseren en stakeholders meer inzicht geven in het net. Zo adviseren we gemeenten over de plaatsing van zonneparken of windmolens om de maatschappelijke kosten zo laag mogelijk te houden.
Slimme oplossingen
Doordat we beter zicht hebben op de belasting van het net weten we ook eerder waar capaciteitsproblemen ontstaan. Bijvoorbeeld als verschillende mensen in de straat tegelijkertijd hun elektrische auto opladen als ze thuis komen van het werk. Een voor de hand liggende oplossing is om dan dikkere kabels in de grond te leggen; netverzwaring. Echter, dit kan een dure en tijdrovende oplossing zijn.
Het is ook mogelijk om, in hetzelfde voorbeeld, de elektrische auto’s slimmer aan te sturen zodat ze minder snel laden in de piekmomenten. Dit noemen we ook wel slim laden. Door op deze manier slim gebruik te maken van techniek en data voorkom je onnodige netverzwaring en beperken we ook hier de maatschappelijke kosten.
Met slimme data en techniek creëren we een stukje intelligentie in het net. In vakjargon noemen we dit een smart grid. Het resultaat is dat vraag en aanbod van energie beter op elkaar kan worden afgestemd en dat er efficiënter gebruik gemaakt kan worden van het elektriciteitsnet.
Werkt het ook in de praktijk? Dat onderzoeken we op verschillende plaatsen. Bijvoorbeeld in Eindhoven in de pilot Interflex. Daar testen we het energiesysteem van de toekomst met o.a. batterijen, zonnepanelen, slim laden en een lokale veiling.
Meer weten?
We staan nog aan de vooravond van smart grids in Nederland, maar de eerste resultaten zijn veelbelovend. Heeft u vragen? Wilt u meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op door op de onderstaande knop te klikken. Of scroll naar beneden en bekijk de presentatie van Han Slootweg (directeur Asset Management bij Enexis Netbeheer) op NRC Live over smart grids.