Flexibiliteit
Onmisbaar voor een duurzaam en efficiënt energiesysteem
Door de energietransitie kiezen we steeds vaker voor energie uit duurzame energiebronnen, zoals de zon en de wind. Hierdoor is de beschikbaarheid ervan meer en meer weersafhankelijk. Bovendien wordt energie in toenemende mate niet meer centraal, maar lokaal opgewekt en verbruiken we steeds meer elektriciteit. Onder andere door het groeiend aantal elektrische auto’s en warmtepompen. Dit alles zorgt ervoor dat het elektriciteitsnet op steeds meer plaatsen onder druk komt te staan. Het aanleggen van meer en dikkere kabels en het plaatsen van extra transformatoren is een oplossing, maar dat is duur en arbeidsintensief. Daarom richten we onze pijlen bij Enexis Groep ook op het efficiënter gebruiken van het bestaande net, door het stimuleren van flexibiliteit.
Flexibiliteit (of kortweg flex) staat voor de mogelijkheid van energiegebruikers om hun elektriciteitsvraag of -aanbod aan te passen. Vaak op basis van een externe prikkel. Meer flexibiliteit kan ervoor zorgen dat we het elektriciteitsnet efficiënter gebruiken. Daarnaast draagt het bij aan een goede balans tussen elektriciteitsvraag en -aanbod. Zo kunnen we allemaal ons steentje bijdragen aan een duurzaam, betaalbaar en betrouwbaar energiesysteem.
Zorgen voor meer flexibiliteit kan op allerlei manieren: door het slim laden van elektrische auto’s of boilers, maar bijvoorbeeld ook door een overschot aan duurzame energie tijdelijk op te slaan in batterijen of om te zetten in waterstof.
Het nut van flex
Om de energietransitie mogelijk te maken komen we op veel plaatsen niet om netverzwaringen heen. In sommige gevallen is slimmer netgebruik stimuleren, door te zorgen voor meer flexibiliteit, echter verstandiger dan het verzwaren van het net.
Flexibiliteit kan bijdragen aan de energietransitie als tijdelijke oplossing of als alternatief voor netverzwaring. Twee redenen om de kracht van flexibiliteit te benutten zijn:
Op het elektriciteitsnet moeten elektriciteitsvraag en -aanbod steeds in balans zijn, anders ontstaat er een storing. Door te zorgen voor flexibiliteit kunnen vraag en aanbod beter op elkaar worden afgestemd, waardoor een betere balans op het energienet ontstaat. Zo zou je elektrische auto’s bijvoorbeeld kunnen laden op het moment dat er veel zonne-energie wordt geproduceerd. Op die manier helpt flexibiliteit de energievoorziening betrouwbaar en betaalbaar te houden.
Door de elektriciteitsvraag of -aanbod een beetje te verschuiven in de tijd, kan het bestaande net vaak efficiënter worden gebruikt. Laad bijvoorbeeld niet alle elektrische auto’s in een wijk tegelijkertijd, maar gespreid gedurende de dag en de nacht. Of sla een deel van de elektriciteit die zonneparken produceren tijdelijk op in batterijen en voedt deze energie ’s avonds pas in als het rustig is op het elektriciteitsnet. Door dit soort aanpassingen kunnen er nu al meer zonneparken of windmolens aangesloten worden.
Zorgen voor flexibiliteit
Om ervoor te kunnen te zorgen dat de capaciteit van het energienet optimaal wordt benut is flexibiliteit onmisbaar. Er bestaan al diverse flexibiliteitsmechanismen op de energiemarkt en de onbalansmarkt. Enexis Groep werkt op verschillende manieren aan een betere inzet van die mechanismen. Allereerst is het belangrijk dat de juiste randvoorwaarden voor het ontsluiten van flexibiliteit worden gecreëerd. Door ons hiervoor in te zetten zorgen we ervoor dat de beschikbare flexibiliteit ook zinvol ingezet kan worden en er door bedrijven en huishoudens ook graag gebruik van wordt gemaakt. Daarnaast pleiten we voor een aanpassing van subsidies, tarieven en belastingen, zodat de inzet van flexibiliteit ook financieel aantrekkelijk wordt voor onze klanten.
De categorieën flexibiliteitstoepassingen
De flexibiliteitstoepassingen die zich richten op het voorkomen en oplossen van overbelasting van het net kunnen worden onderverdeeld in drie categorieën:
1. Nieuwe tarieven huishoudens/ bedrijven
We verwachten dat de juiste financiële prikkels klanten kunnen stimuleren om efficiënter met het elektriciteitsnet om te gaan. Dit kunnen nieuwe netwerktarieven zijn voor grootverbruikers en grootschalige opwekkers zoals zonneparken, maar ook voor particulieren. Enexis Groep verkent hiervoor de mogelijkheden, samen met andere regionale netbeheerders. Voor particulieren vinden we bijvoorbeeld het zogeheten Bandbreedtemodel+ een goede optie.
2. Flexibiliteit als alternatief voor netuitbreiding
Het inzetten van flexibiliteitsdiensten kan ook een oplossing zijn voor knelpunten in het energienet, waardoor verzwaren mogelijk niet eens meer nodig is.
3. Flexibiliteit als tijdelijke overbrugging
Om netverzwaringen kunnen we soms niet heen. Het kan alleen jaren duren voordat deze gereed zijn. In zo’n geval kan congestiemanagement ook tijdelijk voor extra capaciteit zorgen op het energienet.