Stroom en gas bij jou thuis
Je gebruikt thuis bijna overal energie voor. Bijvoorbeeld stroom voor alle elektrische apparaten. En gas om op te koken, of thuis de verwarming lekker aan te zetten. In dit hoofdstuk ontdek je waar je thuis allemaal energie voor gebruikt. En dat je eigenlijk niet zonder stroom en gas kunt leven.
We kunnen niet zonder energie
Energie is dus belangrijk voor mensen. Terwijl je dit leest bijvoorbeeld, heeft je computer of tablet stroom nodig. Anders kun je je spreekbeurt niet voorbereiden. En niet alleen bij jou thuis heb je energie nodig: ook bedrijven werken niet zonder stroom of verwarming. Stoplichten doen het niet zonder stroom, liften blijven vastzitten en de treinen rijden niet meer. Kortom: we kunnen geen moment zonder stroom en gas!
Nederland is een aardgasland. Sinds we in de Groningse bodem gas ontdekt hebben (1959), gebruiken we het bijna allemaal. We koken op een gasfornuis en vroeger had iedereen een gaskachel. Tegenwoordig hebben de meeste huizen een centraleverwarmingsketel die óók op gas werkt.
Kijk thuis maar eens om je heen: bijna alles gebruikt stroom. Je telefoon, de tv, lampen, soms zelfs de verwarming (cv-ketel) of een (elektrisch) fornuis. Zelfs voor het water uit de kraan heb je stroom nodig, want zonder stroom kunnen waterbedrijven het water niet in de leidingen pompen.
Niet iedereen heeft energie
In Nederland is het heel gewoon om altijd stroom en gas te hebben. Maar dat is lang niet overal zo. Ruim 1,4 miljard mensen hebben bijvoorbeeld geen stroom in hun huis. Dat is ongeveer een vijfde deel van alle mensen in de wereld!
Je kunt gas niet ruiken, want aardgas en biogas zijn allebei reukloos. Het typische gasluchtje dat je wél ruikt, is het stofje tetrahydrothiofeen. Dat voegen gasbedrijven toe aan het gas als extra veiligheid. Daardoor ruik je het meteen als je het gas per ongeluk open laat staan, of als er ergens een gaslek is.
Steeds vaker zie je huizen met zonnecollectoren (die verwarmen water met zonnewarmte). Of huizen die zonnecellen op het dak hebben, om hun eigen stroom te maken. Je kunt dus stroom en warmte maken zonder dat je steenkool, aardolie of aardgas nodig hebt. Dat heet groene energie.
Al dat aardgas wordt al een paar jaar gemengd met biogas. Dat is net aardgas, maar dan gemaakt uit afval, zoals koeienpoep, snoeiafval of etensresten.
Warmte zonder stroom of gas
Een klein deel van de huizen in ons land gebruikt geen stroom of gas voor de verwarming. Die huizen zijn bijvoorbeeld aangesloten op de stadsverwarming. Als je stadsverwarming hebt, heb je geen eigen cv-ketel. Je krijgt dan je warme water en warmte in huis via buizen waar heet water doorheen stroomt.
Weer andere huizen hebben hun eigen warmtesysteem, bijvoorbeeld aardwarmte. Zij halen de warmte niet meer uit gas. En dat moet ook. over aan aantal jaar moet elk huis in Nederland gasloos zijn. Want dat is beter voor het milieu.